Legacy (-[เลก]-เกอะ-สี่-) ก็เป็นอีกคำที่เห็นบ่อย แต่ผมก็นึกคำแปลภาษาไทยไม่ได้ legacy หมายถึง สิ่งที่คนหนึ่ง ๆ ทำไว้ให้คนรุ่นหลัง ก็ไม่จำเป็นต้องตั้งใจทำนะครับ แต่ถ้าเป็นอะไรที่เขาทำไว้ สร้างไว้แล้วส่งผลต่อคนรุ่นหลังก็ถือเป็น legacy ครับ เวลาคนดังเสียชีวิต หรือ พ้นจากตำแหน่ง คนก็จะพูดถึง legacy ของเขาว่า สมัยเขาอยู่ หรือสมัยเขาดำรงตำแหน่งอยู่ ได้ทำอะไรไว้ สร้างอะไรไว้ ที่จะยืนยาวส่งผลต่อไป

ของไทยมีคำว่า อนุสรณ์ ซื่งก็ใกล้เคียงแต่ไม่ตรงเป๊ะ อนุสรณ์ (memorial ) ผมว่าใช้สำหรับให้คนรุ่นหลังระลึกถึง ให้จำได้ แต่ legacy ให้ความหมายถึง ผลงาน และผลกระทบต่อคนรุ่นหลังมากกว่า อาจจะใกล้เคียงกับคำว่า วีรกรรม มากกว่า

legacy ไม่จำเป็นต้องเป็นเรื่องดีเสมอไป มหาโจรก็สร้าง legacy ได้ และก็ไม่จำเป็นต้องเป็นคนเสมอไป เป็น legacy ของเหตุการณ์ก็ได้ ดูตัวอย่างเช่น

• The sad legacies of world war 2 endure long after it had ended.

สมัยไปอเมริกาใหม่ ๆ มีคำ ๆ หนึ่งที่ผมได้ยินคนใช้บ่อย ๆ โดยเฉพาะเวลาเรียนหนังสือ แต่ตัวเองไม่เคยใช้มาก่อนในชีวิต ก็คือ basically (-[เบ]-สิก-ลี-) ก็มาคิดว่า basic ก็แปลว่า พื้นฐาน แล้วพอมาเป็น adverb มันแปลว่าอะไรหว่า จะแปลว่า “ว่ากันตามพื้นฐานแล้ว” (ซึ่งคนไทยไม่ค่อยมีคนพูดกันแบบนี้) หรือ “ว่ากันตามเนื้อผ้า” หรือ “ว่ากันแบบง่าย ๆ”

สำนวนที่แปลว่า “โดยปกติแล้ว” หรือ “โดยทั่ว ๆ ไปแล้ว” ในภาษาอังกฤษมีให้เลือกใช้มากมายนะครับ เช่น

• By and large , this is a good place to work. โดยทั่วไปแล้ว ที่นี่เป็นที่ทำงานที่ดี
• For the most part,

after the fact แปลตามตัว คือ หลังจากความจริงกระจ่ายออกมาแล้ว ก็คือ หลังจากเหตุการณ์ผ่านพ้นไปแล้ว นี่ก็คือ การกระทำบางอย่าง ถ้าทำล่วงหน้าก็อาจจะมีความไม่แน่นอน เช่น การวางแผน การทำนาย หรือการทำงานทั่ว ๆ ไปซึ่งต้องขึ้นกับปัจจัยภายนอก เช่น

• Did you write this plan beforehand or after the fact?

Ahead of time แปลว่า ล่วงหน้าครับ หรือ ก่อนที่เหตุการณ์อะไรบางอย่างจะเกิดขึ้น  จะใช้คำว่า beforehand หรือ in advance ก็ได้ คำที่เราคุ้นเคยกันที่ความหมายคล้าย ๆ กับ ahead of time แต่เบากว่าหน่อยก็ ก็คือคำว่า early ตัวอย่างเช่น

• Let’s go there early.

ความตั้งใจในภาษาไทยนี่มีหลายความหมายในภาษาอังกฤษครับ เช่น เราจะบอกว่า เขามีความตั้งใจดี หรือตั้งใจไม่ดี ในทำนองว่า มีเจตนา หรือวัตถุประสงค์ที่ดี หรือ ไม่ไดี อย่างนี้ เรียกว่า intention เช่น

• He did good but had a bad intention.  

เราเรียนกันแต่เด็ก ๆ ว่า tree แปลว่า ต้นไม้ อันนี้ถูกครับ แต่ทราบไหมครับว่า เวลาแปลกลับจากไทยเป็นอังกฤษ ต้นไม้ ไม่ได้แปลว่า tree เสมอไป เช่น เวลาคนพูดว่า ฉันจะไปซื้อต้นไม้ที่สวนจตุจักร อันนี้ถ้าแปลว่า I am going to buy trees at Jatujak park. ก็ผิดเลย ควรแปลว่า I am going to buy plants at Jatujak park.