Would นี่จะเรียกว่าเป็นทำนอง อนาคตแบบสมมติ หรือแบบคาดคะเนก็ได้ คิดว่าเราอาจได้เรียนเรื่องรูปประโยคแบบเงื่อนไข (if) มาบ้างแล้ว ทบทวนกันนิดหน่อย เช่น สองประโยดนี้มีความหมายเดียวกันว่า “ถ้าคุณมา เราจะออกไปเที่ยวด้วยกัน”
- If you come, we will go out together.
- If you came, we would go out together.
ประโยคที่สองไม่ได้มีความหมายเป็นอดีตกาลแต่ประการใด เป็นอนาคตแบบสมมติเหมือนประโยคที่หนึ่ง แต่ที่แตกต่างกัน คือ ในประโยคที่สอง ผู้พูดไม่คิดว่าเหตุการณ์นั้นจะเกิดขึ้น หรือมีความมั่นใจน้อยกว่า เช่นอาจจะรู้ว่าคนฟังติดงานอยู่มาไม่ได้ หรือ อยู่ต่างจังหวัด คงจะมาไม่ได้ หรือในอีกกรณีหนึ่งก็คือ เป็นทำนองชวนให้เขามาแบบเกรงใจ ๆ หน่อย เช่น อาจจะรู้ว่าเขาไม่ค่อยอยากจะมา หรือเป็นการรบกวนเขา เราก็พูดในทำนองแบบไม่มั่นใจโดยใช้ would ช่วย ก็จะทำให้ฟังดูหวานหูขึ้นนิดหน่อย ลองดูอีกตัวอย่างหนึ่งให้ชัดเจนไปเลย เช่น ถ้าจะขอให้ใครช่วยแบบเพราะ ๆ ก็พูดว่า “ถ้าคุณช่วยได้ ก็จะดีมากเลย”
- If you can help, that will be great.
- If you could help, that would be great.
ประโยคที่สองเป็นการขอแบบนุ่มนวลกว่าครับ ออกแบบเกรงใจกว่าหน่อย นี่ก็ไม่ได้หมายความว่า ประโยคแรกไม่สุภาพ หรือไม่แสดงถึงความไม่เกรงใจอะไรนะครับ แค่ความรู้สึกต่างกันนิดหน่อย ความสุภาพ หรือเกรงใจนั้นก็ขึ้นกับสถานการณ์ ความสนิทสนม และน้ำเสียงด้วย คำพูดเป็นแค่องค์ประกอบเดียว ลองดูวิธีพูดเพื่อขอให้ใครทำอะไรให้ เรียงจากปากหวานน้อยหน่อย ไปมากหน่อยนะครับ บางคนก็เติม please ตอนท้ายด้วยก็ได้ ให้หวานขึ้นไปอีก ทุกแบบนี้ก็ถือว่า สุภาพทั้งนั้นนะครับ
- Can you do this for me?
- Could you do this for me? หรือ Would you do this for me? เมื่อใช้ could หรือ would แทน can การเป็นอนาคตแบบสมมติในที่นี้ก็เลยกลายเป็นการแสดงออกถึงความสุภาพ และเกรงใจไป
- Would you mind doing this for me? นี่ก็แปลว่า คุณจะรังเกียจไหมที่จะทำอันนี้ให้ฉัน จะใช้ Do you mind ก็ได้ แต่ Would ฟังเพราะกว่า
- If you could do this for me, that would be great. นี่ก็แบบเต็มยศ ใช้พอประมาณนะครับ อย่าไปพูดหลาย ๆ ครั้งติดกันเกินไป อาจจะทำให้ดูดัดจริต คิดว่า ภาษาไทยเราก็มีความรู้สึกคล้าย ๆ กัน ใช่ไหมครับ
Would you mind หรือ Do you mind นี่ก็นิยมใช้มาก ๆ เมื่อตามด้วย if I เวลาขออนุญาติว่าเราจะทำอะไรได้หรือไม่ เช่น เวลาไปกินข้าวร้านอาหารแล้วโต๊ะเต็ม จะขอนั่งโต๊ะเดียวกับคนอื่น เราก็พูดได้ว่า
- Can I sit here? หรือ May I sit here? อันนี้ใช้ Would I ไม่ได้นะครับ Could I ก็ไม่นิยม
- Do you mind if I sit here? อันนี้ฟังไพเราะกว่า และดูเกรงใจกว่าแบบแรกมาก
- Would you mind if I sit here? ก็ใช้ would ให้ไพเราะขึ้นอีกหน่อย ใครแม่นไวยกรณ์อาจแย้งว่า ต้องใช้ sat ไม่ใช่ sit ในที่นี้ ให้เข้ากับรูปประโยค would ผมว่าใช้ได้ทั้งสองอย่างครับ มันเป็นภาษาพูด ถ้าคนใช้กันทั่วไปแบบนี้ มันก็กลายเป็นถูกไป
ก็มีเกร็ดอีกเล็กน้อย เวลาตอบคำถามข้างต้น ถ้าเราจะตอบยินยอมอนุญาติ ก็ตอบว่า Yes, you can. หรือ Yes, you may. เวลาเขาถามว่า Can I หรือ May I. แต่เวลาเขาถามว่า Do you mind หรือ Would you mind กลับต้องตอบว่า No, I don’t. หรือ No, I wouldn’t. หรือ Not at all. ก็นิยมใช้กัน เนื่องจาก ภาษาไทยเราไม่นิยมถามกันแบบนี้ บางทีก็เราก็เผลอตอบว่า Yes, you can. หรือ Yes, please go ahead. ก็ได้ แต่อย่าไปตอบสั้น ๆ ว่า Yes ก็จะทำให้คนถามงงได้ เพราะสุภาพชนเขาจะไม่ตอบดื้อ ๆ ว่า ใช่ ฉันรังเกียจ ถ้าจะตอบไม่ยินยอมก็ต้องอ้างเหตุผลไป เช่น ตอบว่า Sorry, this seat is taken. ขอโทษที ตรงนี้มีคนนั่งแล้ว