สมัยไปอเมริกาใหม่ ๆ มีคำ ๆ หนึ่งที่ผมได้ยินคนใช้บ่อย ๆ โดยเฉพาะเวลาเรียนหนังสือ แต่ตัวเองไม่เคยใช้มาก่อนในชีวิต ก็คือ basically (-[เบ]-สิก-ลี-) ก็มาคิดว่า basic ก็แปลว่า พื้นฐาน แล้วพอมาเป็น adverb มันแปลว่าอะไรหว่า จะแปลว่า “ว่ากันตามพื้นฐานแล้ว” (ซึ่งคนไทยไม่ค่อยมีคนพูดกันแบบนี้) หรือ “ว่ากันตามเนื้อผ้า” หรือ “ว่ากันแบบง่าย ๆ” ก็คงพอจะใช้ได้ครับ บางคนอาจจะแปลได้ดีกว่าผมอีก 🙂 แต่คำนี้ พอผมฟังไปฟังมาก็ชิน ตอนนี้เราก็ใช้กับเขามั่ง basically นั่น basically นี่
จะอธิบายให้เข้าลึก ก็ลองเทียบคำที่อยู่ในตระกูลนี้ จากค่อนข้างเบาไปจนถึงหนักมาก คือ simply (มาจาก simple) อันนี้เบาสุด ก็เหมือนกับ ว่ากันแบบง่าย ๆ หรือ ไม่ต้องคิดอะไรมาก มันเป็นเช่นนั้นเอง สูงขึ้นมาหน่อยก็เป็น basically กับ essentially (-เอด-[เส้น]-เฉียว-้่ลี-) ซึ่งความหมายคล้าย ๆ กันเหมือนที่แปลข้างต้น แต่ผมว่าเนื่องจาก คนใช้ basically กันจนเกร่อ ความหมายเลยอ่อนไปหน่อย คล้าย ๆ กับ simply แต่แบบหนักสุด ก้าวกระโดดขึ้นมาเลย ก็คือ fundamentally (-[ฟัน]-เดอะ-[[เม้น]]-เท่า-ลี-) แปลว่า โดยตามหลักการแล้ว ก็ให้นึกถึงคำว่า fundamental ครับ ซึ่งไม่เพียงหมายความว่าเป็นหลักพื้นฐาน แต่เป็นหลักใหญ่ หลักที่มั่นคง ถ้าเทียบเป็นกฎหมายต้องก็เรียกว่า fundamental นี่เป็นกฎหมายรัฐธรรมนูญเลย
ลองดูการเทียบในประโยคเดียวกันเช่น
- This is simply wrong. นี่มันผิดอยู่แล้ว เห็น ๆ กันอยู่ ในที่นี้คล้าย ๆ กับ just
- This is basically wrong.
- This is essentially wrong.
- This is fundamentally wrong. นี่มันไม่ใช่ผิดธรรมดา มันผิดโดยหลักการเลย
ผมเลยนึกไปถีงการเมืองอเมริกา เช่นตอนนี้คุณโดนัล ทรัมพ์ถูกรุมประนามว่า เป็นคนที่มีความคิดอ่านผิด แบบไม่ใช่ผิดธรรมดา แต่ผิดโดยหลักการเลย แบบเรียกว่าต้องส่งกลับไปเรียนประถม อบรมกันใหม่เลย อย่างนี้ก็พูดได้ว่า He is not just wrong, but fundamentally wrong.
ตัวอย่างเพิ่มเติมเช่น
- The ice simply turns into water after a while. แล้วน้ำแข็งก็ละลายกลายเป็นน้ำหลังจากทิ้งไว้สักพัก
- The ice basically turns into water after a while. จะใช้ essentially ก็ยังพอได้ครับ แต่ fundamentally นั้นไม่ค่อยเหมาะสมแล้ว เพราะน้ำแข็งเปลี่ยนเป็นน้ำ เป็นเรื่องง่าย ๆ ใคร ๆ ก็รู้
- Newton fundamentally changed the way we looked at physics. นิวตัน (เซอร์ไอแซค นิวตัน) ได้ทำให้เรามองวิชาฟิสิกส์เปลี่ยนไปอย่างใหญ่หลวง อันนี้ถ้าใช้ essentially หรือ basically หรือ simply ก็ได้ แต่ความหมายที่เน้นว่า อย่างใหญ่หลวง อย่างลึกซึ้ง ก็อ่อนลงตามลำดับ
